12 lipca br. zostały przyjęte przepisy ustanawiające regulacje dotyczące całego cyklu życia baterii: od projektu do końca eksploatacji. W efekcie powstanie gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) dla unijnego sektora baterii. Nowe rozporządzenie ma na celu ustanowienie jednolitych reguł na rynku UE i zmniejszenie wpływu baterii na środowisko i społeczeństwo w ciągu całego cyklu życia baterii.

Rada i Parlament Europejski przyjęły rozporządzenie 2023/1542 z 12 lipca 2023 r. w sprawie baterii i zużytych baterii, zmieniającego dyrektywę 2008/98/WE i rozporządzenie (UE) 2019/1020 oraz uchylającego dyrektywę 2006/66/WE. Dotychczasowe regulacje Unii Europejskiej (UE) obejmowały jedynie etap wycofania baterii z użytku. Obecne przepisy skupiają się w szczególności na gospodarowaniu zużytymi bateriami.

Nowe przepisy, dzięki ustanowieniu jednolitych zasad w całej UE, będą służyć poprawie działania rynku wewnętrznego UE w odniesieniu do baterii i zapewnieniu bardziej sprawiedliwej konkurencji dzięki wymogom w zakresie bezpieczeństwa i etykietowania baterii

– mówi minister rozwoju i technologii Waldemar Buda.

Przepisy, będą miały, co do zasady, zastosowanie do wszystkich baterii (w tym wszystkich zużytych baterii przenośnych, baterii przemysłowych, baterii pojazdów elektrycznych oraz samochodów i maszyn) oraz baterii stosowanych w lekkich środkach transportu (np. elektrycznych rowerach, motorowerach i hulajnogach – light means of transport, tzw. LMT).

Co się zmieniło

Rozporządzenie przede wszystkim:

• Wprowadza wymogi co do obliczania śladu węglowego baterii i udostępniania informacji w tym zakresie, w szczególności poprzez cyfrowy paszport baterii.
• Określa obowiązujące producentów cele w zakresie zbierania zużytych baterii przenośnych (63% do końca 2027 r. i 73% do końca 2030 r.) i wprowadza specjalny cel dotyczący zbierania zużytych baterii z lekkich środków transportu (51% do końca 2028 r. i 61% do końca 2031 r.);
• Ustala cel dotyczący odzyskiwania litu na poziomie 50% do końca 2027 r. i 80% do końca 2031 r. (wartości te będzie można zmienić za pomocą aktów delegowanych w zależności od postępów rynkowych i technologicznych i dostępności tego surowca).
• Określa obowiązkowe minimalne poziomy zawartości materiałów z recyklingu w bateriach przemysłowych oraz akumulatorach pojazdów i maszyn. Wstępne docelowe poziomy wynoszą 16% kobaltu, 85% ołowiu, 6% litu i 6% niklu. Baterie będą musiały posiadać dokumentację poświadczającą zawartość materiałów z recyklingu. Do końca 2025 r. wydajność recyklingu ma wynieść 80% dla baterii niklowo-kadmowych i 50% dla innych zużytych baterii.
• Wprowadza wymogi co do należytej staranności obowiązujące operatorów (obowiązek ten nie będzie dotyczyć małych i średnich przedsiębiorstw). Rozporządzenie ustanawia kryteria co do wydajności, trwałości i bezpieczeństwa, ścisłych restrykcji w odniesieniu do substancji niebezpiecznych (rtęć, kadm i ołów).
• Wprowadza wymogi informacyjne i wymogi dotyczące etykietowania baterii, m.in. w odniesieniu do komponentów baterii i zawartości materiałów z recyklingu, a także cyfrowy paszport baterii oraz stosowanie kodu QR (wymogi dotyczące etykietowania zaczną obowiązywać najpóźniej w 2026 r, a stosowanie kodu QR – w 2027 r.).

Rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Przepisy w większości będą stosowane od 18 lutego 2024 r., przy czym rozdział VIII dot. gospodarowania zużytymi bateriami stosuje się od dnia 18 sierpnia 2025 r.

Rozporządzenie bateryjne wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich UE. Rozporządzenie zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE z 28 lipca br. (L 191, s. 1).

‍